گچبری یکی از هنرهای اصیل و باستانی ایران است که پیشینه‌ای طولانی دارد و همواره بخشی از معماری ایرانی بوده است. این هنر به‌خصوص در معماری مذهبی و کاخ‌های باشکوه ایرانی جلوه‌گر شده و نشان‌دهنده ذوق و خلاقیت هنرمندان ایرانی است.

۱. آغاز گچبری در ایران باستان

استفاده از گچبری در ایران به دوره‌های پیش از اسلام بازمی‌گردد. در دوران هخامنشیان، گچبری به عنوان یکی از روش‌های تزئین بناها استفاده می‌شد. آثار گچبری با نقوش برجسته و هنری در تخت جمشید نمونه‌های برجسته‌ای از این هنر در این دوران هستند.

 ۲. دوران ساسانیان

در دوران ساسانی، گچبری به اوج خود رسید. نقوش هندسی و گیاهی با جزئیات فراوان روی دیوارها و طاق‌ها از ویژگی‌های بارز این دوره بودند. یکی از شاهکارهای این دوره، گچبری‌های کاخ کسری است که جزو زیباترین آثار هنری آن زمان به شمار می‌رود.

 ۳. دوران اسلامی

پس از ورود اسلام به ایران، گچبری همچنان نقش برجسته‌ای در معماری داشت، اما با تغییراتی در سبک و محتوای نقش‌ها. در این دوره، هنرمندان از نقوش اسلیمی، آیات قرآن و خطوط خوشنویسی در گچبری استفاده می‌کردند. دوره سلجوقیان و صفویان را می‌توان به‌عنوان دوران شکوفایی این هنر در دوره اسلامی ایران معرفی کرد. بناهایی مثل مسجد جامع اصفهان و مسجد شیخ لطف‌الله نمونه‌های بی‌نظیری از گچبری‌های این دوره هستند.

۴. دوران معاصر

با ورود تکنولوژی‌های جدید و تغییر سبک‌های معماری، گچبری سنتی کم‌کم جای خود را به روش‌های مدرن‌تر داد، اما در دوران معاصر نیز بسیاری از بناهای تاریخی بازسازی شده و گچبری‌های جدید با الهام از طرح‌های قدیمی انجام می‌شود. همچنین، گچبری پیش‌ساخته به عنوان راهکاری سریع و کارآمد در دکوراسیون داخلی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

گچبری ایرانی همچنان با زیبایی و ظرافت خاص خود، یادآور هنر و تاریخ غنی این سرزمین است و هنرمندان معاصر نیز تلاش می‌کنند تا این هنر باستانی را زنده نگه دارند و در فضاهای مدرن به کار گیرند.